این روزها فرشهای وینتیج بازار داغی دارند و به‌صورت فرش ماشینی یا شاهکارهایی دستباف عرضه می‌شوند. به سبب تقاضای مشتریان، ما نیز در فروشگاه فرش لوکس تنوع بالایی از فرشهای کهنه نما یا فرش وینتیج را عرضه کردیم که می‌تواند پاسخگوی بخش بزرگی از سلایق و نیاز بازار باشد. در ادامه با ما همراه باشید تا بیشتر با این سبک ساختار شکن در تولید فرش آشنا شوید.
دلایل گرایش نسل جدید به سبک وینتیج
ما در دوره‌ای زندگی می‌کنیم که وسایل و عناصر اطراف‌مان از شدت تازگی برق می‌زنند تا جایی‌که برای بعضی از ما دیدن خط‌وخش و آثار کهنگی روی یک وسیله، به آرزو تبدیل شده است! نه‌اینکه وجود وسایل نو در دکوراسیون را نپسندیم یا ایرادی به آن وارد بدانیم، فقط شدت بی‌نقصی و بوی کالاهای نو، ما را دچار ملال کرده و گروهی را به تکاپو انداخته تا به‌دنبال برقراری تعادلی تاریخی در طراحی دکوراسیون باشند.
تلاش‌های این افراد به ابداع سبکی پرطرفدار در طراحی داخلی منجر شده که ترکیبی بدیع از کهنگی را به نمایش می‌گذارد. سبک وینتیج یا کهنه نما، فرمی ساختارشکنانه است که با احترام به دست‌آوردهای صنعتی، به خلق عناصری با نمای کهنه دست می‌زند. البته کهنگی در سبک وینتیج با کهنگیِ ناشی از گذشت زمان تفاوت دارد و منظور آن نوع کهنگی است که به وسیله ابزارهای مدرن ایجاد شده و "ظاهری" باشد.
چرا فرش کهنه نما؟
برای ما ایرانی‌ها که همیشه که به تاریخچه صنعت فرش‌مان بالیده‌ایم، فرشق دیمی نوعی نوستالژی و نقطه اتصال ما به فرهنگ اصیل‌مان محسوب می‌شود. همه ما به ارزش فرشهای قدیمی آگاهیم اما در خانه‌های امروزی به سه دلیل امکان نگهداری از فرشهای کهنه و عتیقه را نداریم:
1️⃣ اول به دلیل قیمت بالای فرشهای قدیمی که جزء کالاهای لوکس و آنتیک به‌شمار می‌آیند
2️⃣ دوم به دلیل مقاومت پایین و مراقبت‌هایی که لازمه‌ی یک فرش قدیمی است و صیانت از آن را برای غالب افراد غیرممکن کرده
3️⃣ و سوم به دلیل راحت نبودن فرشهای قدیمی در مقایسه با فرشهای ماشینی گرم‌و‌نرم امروزی
این سه عامل باعث می‌شود که علاقه‌مندان به سبک‌های قدیمی به جای نگهداری از یک فرش کهنه، فرش کهنه نما {Vintage Carpet} را انتخاب کنند که هم اقتصادی و مقاوم است و هم بسیار راحت و متنوع. بنابراین فرش کهنه-نما باوجود سبک گیج کننده‌ی خود می‌تواند گزینه مناسبی برای ارضای نیاز ما در بکارگیری اسلوب‌های قدیمی در دکوراسیون داخلی باشد.
مشخصه اصلی فرشهای کهنه نما یا وینتیج رنگ کهنه و کدر آن‌ها است که در نقطه مقابل رنگ‌های براق و لاکی فرشهای امروزی قرار دارد. در این سبک فرش‌ها بیشتر شاهد بکارگیری "رنگ‌های خنثی" همچون طوسی، کرم و آبی روشن هستیم.
آیا فرش وینتیج و فرش پتینه یکی هستند؟
شاید شما هم شنیده باشید که برخی فروشندگان فرش از اصطلاح "فرش پتینه" در کنار وینتیج استفاده می‌کنند؛ اینجا سؤال پیش می‌آید که فرش پتینه چیست؟ آیا منظور از فرش پتینه همان فرش وینتیج است یا صحبت از سبک دیگری در تولید فرش است؟ قبل از پاسخ به این دو پرسش باید مفهوم پتینه و وینتیج را توضیح کنیم.
❕تعاریف:
✅ پتینه و پتینه کاری
واژه پتینه برگردان انگلیسی Patina و در اصطلاح به لایه نازکی گفته می‌شود که بر اثر گذشت زمان روی سطوح فلزی، مسی، مفرغی، سنگی و یا چوبی شکل می‌گیرد و نمای کهنه‌ای به آن‌ها می‌دهد. هنر پتینه کاری تکنیک کهنه کردن اجسام با دستکاری بافت خارجی آن‌ها است که با کمک ابزارهای تراش و رنگ‌های پوششی انجام می‌شود. پتینه کاری از سال 1920 در مغرب-زمین به‌عنوان یک حرفه شناخته می‌شده البته این هنر تنها پس از سال 1980 میلادی به محبوبیت عمومی دست می‌یابد.
✅ وینتیج
ازسوی دیگر واژه وینتیج {Vintage} را داریم که لغتی فرانسوی است و به اجسامی با عمر بیش از 20 سال گفته می‌شود که در حال کهنه شدن و تبدیل به کالایی با ارزش مادی یا معنوی هستند.
اینجا می‌توانید درباره تاریخچه فرش ماشینی در ایران و جهان بخوانید 😀
براساس تعاریف فوق متوجه می‌شویم که فرش وینتیج و فرش پتینه در نتیجه کار یکسان هستند و تفاوت‌شان تنها در شیوه کهنه نما کردن آن‌ها است. مطابق همین تعاریف، فرش وینتیج باید به مرور زمان کهنه شده و ارزش معنوی بالایی داشته باشد اما فرش پتینه فرش نویی باشد که با حذف پرزها به‌صورت نقطه‌ای یا یکپارچه و با کِدِرسازی رنگ، به شکل کهنه نما درآید؛ اما آنچه که امروز در بازار فروش فرشهای کهنه نما با آن روبه‌رو هستیم، معادل‌سازی واژه وینتیج و پتینه و اطلاق آن‌ها به این سبک از فرشهای مدرن است که ارتباطی با قدمت فرش پیدا نمی‌کند.
روش تولید فرش پتینه
شکی نیست که پتینه کاری فرش یک تکنیک جذاب و پرطرفدار است و بسیاری افراد دوست دارند دکوراسیون داخلی خود را به یک قالی وینتیج مزین کنند اما این کار به‌اندازه‌ای که تصور می‌کنید آسان نیست. بسیاری سایت‌های اینترنتی روش‌های مثل قرار دادن فرش زیر نور آفتاب، استفاده از مواد شیمیایی یا قرار دادن فرش در محل رفت‌و‌آمد را برای تولید فرش پتینه پیشنهاد می‌کنند که فرش لوکس به‌هیچ‌وجه آن‌ها را توصیه نمی‌کند. این روش‌ها نه تنها شما را به فرش پتینه کاری مورد نظرتان نمی‌رساند که فرش‌تان را نیز از بین می‌برد.
متخصصین برای تولید فرش پتینه از پودری به نام "ماده سفید" یا "هیپوکلریت کلسیم" استفاده می‌کنند؛ این ماده که در حالت گَرد استفاده می‌شود باعث کِدِر شدن رنگ فرش و فرسوده شدن بافت آن می‌شود و ظاهری کهنه به آن می‌دهد. تولید فرش پتینه که از سال‌ها قبل در کشور ما هم انجام می‌شود یک تکنیک تخصصی است که باید توسط "تولید کنندگان فرش" انجام گیرد.
برای تولید فرش وینتیج دستباف پس از اتمام بافت فرش آن را با تکنیک‌های خاصی شستشو می‌دهند تا رنگ‌ها کمرنگ شده و پرزها کاهش یابند سپس مجددا فرش را با رنگ گیاهی مخصوص رنگ می‌کنند. یکی از مشکلات رایج در این سبک، احتمال رنگ پس دادن فرش وینتیج دستباف هنگام شستشوی خانگی است پس بهتر است آن را در منزل شستشو نکنید.
❕فراموش نکنید که فرشهای کهنه نمای دستباف نسبت به نمونه‌های ماشینی ظریف‌تر هستند و پس از خرید به نگهداری ویژه نیاز دارند.
انواع فرش وینتیج
فرش وینتیج یا کهنه نما را می‌توان بر اساس الگوهای مختلفی طبقه‌بندی کرد که در اینجا به سه نمونه از مهم‌ترینِ آن‌ها اشاره می‌کنیم:
✅ سیستم تولید فرش وینتیج
نخستین الگو به دسته‌بندی فرشهای وینتیج بر اساس سیستم تولید آن‌ها مربوط است؛ فرش وینتیج می‌تواند به صورت ماشینی یا دستباف تولید شود. قطعا ارزش فرش وینتیج دستباف بالاتر از نمونه‌های ماشینی است اما برای خانواده‌ها خرید فرش وینتیج ماشینی به‌صرفه‌تر بوده و ارزش خرید بالاتری دارد.
✅ ابعاد فرش وینتیج
فرشهای وینتیج چون به‌عنوان فرش آنتیک شناخته می‌شوند اغلب در سایزهای پرطرفدار تولید می‌شوند؛ این فرش‌ها را عموما در ابعاد 6 و 9 متری پیدا می‌کنید اما در فروشگاه فرش لوکس علاوه بر تنوع طرح و نقشه، به تنوع بالایی از ابعاد فرش وینتیج نیز دسترسی دارید. فرشهای ماشینی وینتیج در فروشگاه ما معمولا در ابعاد 1.5 متری، 4 متری، 6 متری، 9 متری و 12 متری قابل خریداری هستند.
✅ شانه و تراکم در فرشهای وینتیج
فرشهای وینتیج موجود در بازار ایران غالبا از نظر شانه بر مقیاس 500 شانه، 700 شانه، 1000 شانه و 1200 شانه عرضه می‌شوند که تعداد شانه ارزش و ظرافت فرش کهنه نما را نشان می‌دهد.
اینجا می‌تواند درباره انواع فرش ماشینی بر اساس شانه و تراکم بخوانید 😀
✅ طرح‌های فرش وینتیج
فرشهای کهنه نمای وارداتی که عموما از کشورهای "ترکیه" و "بلژیک" وارد می‌شوند دارای نقشه‌های هندسی ساده هستند اما در کشور ما تولید کنندگان فرش وینتیج علاوه بر طرح‌های مدرن، آن را در طرح‌های لچک، ترنج و افشان نیز تولید می‌کنند.
از آنجاکه کشور ترکیه یکی از اولین و بزرگ‌ترین تولیدکنندگان این سبک فرش مدرن است، محصولات آن در کشور ما نیز طرفداران زیادی دارد. فرش وینتیج ترک را عموما در طرح‌های ساده، هندسی، ترنج‌دار و پتینه افشان می‌بینم. در بین تولید کنندگان داخلی هم شرکت فرش کاشان بیش از 40 سال است که در زمینه تولید و فروش فرش وینتیج فعالیت دارد. 5 طرح زیر از رایج‌ترین سبک‌های تولید فرش وینتیج در ایران هستند:
❕در توضیح سبک آخر باید اشاره کنیم که فرش کهنه نمای وصله‌ای چیزی شبیه "فرشهای چهل تکه" است که تنوع رنگی بالایی دارند و یکی از راحت‌ترین سبک‌ها برای ست کردن در فضای داخلی هستند چراکه از قطعات مختلف با تنوع رنگ و طرح بالا تشکیل شده‌اند.
در فرش وینتیج وصله‌ای، وصله‌ها ممکن است از قالی‌های مختلف جدا شده یا به‌صورت اختصاصی برای این منظور تولید شده باشند که به وسیله نخ و پارچه پنبه‌ای به هم متصل شوند.
قیمت و خرید فرش وینتیج یا کهنه نما
وینتیج سبک جذابی است و فرشهای سبک وینتیج به‌شدت خاص، لوکس و یونیک هستند. ما همیشه این سبک فرش را به خاص‌پسندان توصیه می‌کنیم چراکه به‌راحتی با دکوراسیون مدرن، مینیمال، کلاسیک و حتی نئوکلاسیک جور درمی‌آیند.
اگر به خرید فرش وینتیج و استفاده از آن در دکوراسیون داخلی خود علاقه دارید، می‌توانید تنوع بالایی از این محصول را با قیمت‌های استثنایی در فروشگاه فرش لوکس پیدا کنید.